Korišćenje obnovljivih izvora i proizvodnja energije iz vetra u Srbiji je započelo pre gotovo deceniju. Po rečima Danijele Isailović, menadžerke Udruženja “Obnovljivi izvori energije Srbije”, koje su osnovale kompanije vlasnici VE Čibuk 1, Kovačica i Alibunar, uz finansijsku podršku Evropske banke za obnovu i razvoj, do sada je izgrađeno osam vetroparkova, ukupne snage 398 MW.
– Prva turbina snage 0,5 MW podignuta je u Tutinu 2012. godine, a svi ostali vetroparkovi u našoj zemlji nalaze se u Vojvodini, na području opština Alibunar, Kovin, Kovačica, Vršac i Kula – kaže za “Dnevnik” Danijela Isailović. – Ukupna vrednost izgrađenih vetroparkova je oko 800 miliona evra, a investitori su velike svetske kompanije: “Masdar” iz Ujedinjenih Arapskih Emirata, “Taaleri” iz Finske, “Engliht” iz Izraela, “Elicio” iz Belgije, kao i srpsko-italijanski MK “Fintel”.
Ona ukazuje i da ovi investitori, zadovoljni investicionim ambijentom, razvijaju nove projekte, a da je najdalje stigla izraelska kompanija “Engliht”, koja je nedavno ishodovala energetsku dozvolu za vetropark “Pupin”, koji će se graditi u blizini Vetroparka Kovačica.
– Postoji ogromno interesovanje za razvoj vetroparkova u Srbiji, a procena je da se u razvoju nalazi čak 4 GW projekta, odnosno deset puta više vetroparkova nego što ih sada ima. Naravno, nije realno da svi budu izgrađeni, ali s obzirom na to da se radi o vrlo skupom biznisu, ovi podaci govore da je Srbija dobro mesto za investiranje u ovu oblast – kaže Danijela Isailović.
Naša sagovornica ukazuje da bi u skorijoj budućnosti trebalo očekivati izgradnju vetroelektrane u Plandištu, te da bi JP Elektroprivreda Srbije trebalo da započne izgradnju vetroparka u Kostolcu, snage 66 MW.
– Osim zelene energije, izgradnja vetroparka Kostolac biće odlična poruka države i JP EPS da brinu o zaštiti životne sredine i proizvodnji zelene energije – ukazuje Isailovićeva.
Košavsko područje Južnog Banata, ukazuje naša sagovornica, najinteresantnija je za investitore, pre svega zbog vetra, ali i pristupačnosti terena i dobre putne i komunalne infrastrukture.
– Vojvodina je i dalje najpoželjnije mesto za investiranje, pa se novi projekti razvijaju u Pančevu, Alibunaru, Kovačici, Kovinu, Vršcu i Subotici, ali i na području Kikinde – vetropark Bašaid. Ipak, treba napomenuti da se može očekivati i izgradnja vetroparkova van Vojvodine, na teritoriji Homolja. U razvoju se nalazi vetropark Crni vrh, VE Krivača ima sve dozvole, a takođe postoji i projekat Nikine vode – ističe menadžerka Udruženja OIE Srbije.
Danijela Isailović ukazuje u da je za većinu novih projekata značajan Zakon o obnovljivim izvorima energije, koji je nedavno usvojila Vlada Srbije i koji bi trebalo da bude potvrđen u republičkom parlamentu.
– Zakon uvodi pojam aukcije, koje će biti bliže uređene uredbama. Ubuduće će se investitori na aukcijama nadmetati za fid-in premije, odnosno više neće biti zagarantovanih fid-in tarifa. U praksi to znači više rizika i manje novca za investitore. Ipak, imajući u vidu da je cena tehnologije znatno pala, te da je sada za izgradnju vetroparka potrebno manje novca nego 2017. i 2018. godine, sigurni smo da će biti zainteresovanih takmaca na aukcijama – ističe Danijela Isailović.
Menadžerka Udruženja OIE Srbije kaže da su vetroparkovi vrlo korisni za opštine u kojima se grade i zbog toga su dobro prihvaćeni u lokalnim sredinama. Prema njenim rečima, izgrađene su desetine kilometara lokalnih puteva koji će ostati u trajnom vlasništvu opštine nakon završetka vetroparkova, a lokalne zajednice podržane su i pojedinačnim donacijama.
– Tako su se, recimo, kompanije vlasnici VE Čibuk 1, Kovačica i Alibunar ugovorima obavezale da dva posto svog godišnjeg profita daju opštinama u kojima rade za potrebe projekata iz oblasti komunalne infrastrukture, zdravstva, obrazovanja, pa je ove zime kupljen kotao i popravljeno grejanje u OŠ “Dušan Jerković” u Banatskom Karlovcu – kaže Danijela Isailović. – Takođe, porez na imovinu od vetroparka sliva se u opštinsku kasu, pa Vetropark Kovačica godišnje plaća oko pola miliona evra poreza, što je znatan procenat opštinskog budžeta.
Izvor: Dnevnik.rs